صفحات مسی ارت با جزئیات اجرایی اتصال مخلوط نمک و ذغال

صفحات مسی باید عاری از هرگونه پوشش باشند ومی توانند بصورت افقی یا عمودی درزمین نصب گردند. سطح مقطع این صفحات با توجه به نوع در جدول شکل (1)نشان داده شده است . این صفحات می توانند بصورت مربعی مستطیلی و یا دایره ای انتخاب گردند اما سطح مقطع هر شکل باید براساس اطلاعات داده شده در جدول شکل (1 )باشد. حداقل عمق برای نصب الکترود صفحه‌ای 5/1 متر بوده وباید بگونه‌ای در زمین قرار گیرند که اتصال بین سطح زیرین صفحه وزمین به نحو مطلوب و مناسب برقرار گردد. باید خاک بالای صفحه پس از پرکردن کوبیده شود. اگر صفحه بصورت عمودی در خاک قرار گیرد، باید لبه بالائی آن حداقل در عمق 5/1 متر واقع شده وخاک دو طرف آن کوبیده شود عمق دفن مناسب برای الکترود صفحه‌ایدر چاه ارت به اندازه ای است که مطمئن شویم خاک اطراف الکترود نمناک است .

 حداقل ضخامت صفحات مسی چاه ارت دو میلیمتر و صفحات آهنی شش میلیمتر و صفحات آهنی گالوانیزه سه میلیمتر باید باشد. از مخلوط ذغال چوب یا کک سرند شده و خاک که بهتر است خاک رس باشد وسنگ نمک کوبیده شده در چاه ارت،مخلوط نمک/ ذغال چوب یا کک/ خاک که با نسبت وزنی 1 / 5/0 /10 مخلوط شده به تناوب با عمق 15 سانتیمتری ریخته شده و متراکم می شود.

 بهتر است در حین عملیات پرکردن وکوبیدن لایه‌های بکار رفته در چاه ارت  آنها را برای بهتر متراکم شدن آبیاری کرد. چاه ارت را با لایه‌های مخلوط نمک و خاکه ذغال چوب طبق نسبت نمک/ خاکه ذغال چوب،3/5 با ضخامت 15 سانتیمتر به تناوب پر کرد وکوبید اگر الکترود صفحه‌ایدرون چاه ارت بصورت افقی قرار گیرد باید از ته چاه ارت تا ارتفاع 15 الی 20 سانتیمتر با مخلوطی از نمک و خاکه ذغال چوب پرشده، کوبیده وتسطیح گردد، سپس الکترود صفحه‌ای ته چاه ارت قرار گیرد.

 

 

ابعادصفحه افقی چاه ارت

D میلیمتر	W میلیمتر	L میلیمتر	S میلیمترمربع	TYPE
3	300	300	16	A
3	500	500	16	B
3	600	600	50	C
3	700	700	50	D

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  

 

  شکل 1- روش چاه ارت الکترود صفحه‌ای مسی

 در روش ارائه شده باید نکته زیر مورد توجه قرار گیرد:

چاه ارت  تا رسیدن به نم طبیعی زمین باید کنده شود. در این خصوص باید بدترین شرایط نم زمین از نظر شرایط آب و هوایی منطقه در نظر گرفته شود.

در این روش ارتینگ  از الکترود میله‌ای جنس مس با مغز فولادی استفاده می شود. در اکثر کاربردها از میله به قطر 12،16،20 و25میلیمتر با طول 45/2 ، 5/3 یا 5 متر برحسب نوع خاک و رطوبت انتخاب شده و توسط میله کوب مخصوص میله ارت در خاک کوبیده می شود. حوضچه مخصوص بازدید الکترود به عمق 40 سانتیمتر بوده و باید از بست مخصوص میله مسی مغز فولادی برای اتصالات ارتینگ استفاده کرد. تسمه مسی ارتباطی  ارتینگ باید حداقل طول سه متر با سطح مقطع دوطرف حداقل 5/0 متر مربع را داشته باشد و نباید ضخامت آن از دو میلمیتر کمتر باشد.

روش نصب سیستم ارت ارائه شده در این بخش در شکل (2 )نشان داده شده است.

 

 شکل 2- روش نصب سیستم اتصال زمین با الکترود میله‌ای مسی مغز فولادی

 روش نصب اتصال زمین با الکترود لوله‌ای کوبیده شده

 در این روش از لوله‌های مخصوص اتصال زمین طبق مشخصات ارائه شده در استاندارد شماره 101- قسمت دوم بخش 5-1-1 و 5-1-12 استفاده می شود.

الف- لوله از جنس فولادی گالوانیزه : حداقل قطر 10 سانتیمتر و طول 2،3،4یا6 متر با ضخامت       5/1 سانتیمتر

تبصره : این لوله‌ها برای رسیدن به طول بیشتر به هم متصل می شوند برای این منظور می توان از لوله‌هایی که در داخل یکدیگر پیچ می شوند استفاده کرد و یا از پیچی استفاده نمود که قطر آن از قطر لوله بیشتر نباشد.

طول لوله با توجه به شرایط خاک و رطوبت زمین انتخاب می شود.

شکل (3 )روش نصب سیستم فوق را نشان می دهد.

 

شکل 3- روش نصب سیستم اتصال زمین با الکترود لوله‌ای

 تسمه مسی بکار رفته حداقل طول سه متر ، سطح مسطح مقطع (دو طرف) 5/0 متر مربع و حداقل ضخامت دو میلیمتر را باید دارا باشد.

 تبصره : اگر از تسمه فولادی استفاده می شود نباید ضخامت آن از شش میلیمتر کمتر بوده و اگر از نوع گالوانیزه گرم باشد از سه میلیمتر کمتر باشد.

روش نصب اتصال زمین با الکترود لوله‌ای توسط حفرچاه زمین

دراین بخش روش ایجاد سیستم زمین توسط حفر چاه ارت و استفاده از الکترودهای   لوله‌ای شرح داده شده است.

چاهی با حداقل 45/2 متر در زمین مورد نظر کنده می شود.

تبصره : عمق چاه ارت لازم با توجه به شرایط خاک و رطوبت آن در منطقه مورد نظر که با مطالعات خاک منطقه انجام می گردد، تعیین می شود. بهترین عمق چاه به اندازه‌ای است که به نم طبیعی زمین رسیده باشد.

دراین روش از لوله فولادی گالوانیزه گرم به قطر 38 میلیمتر در چاه استفاده شده و از لوله فولادی گالوانیزه گرم به قطر 19 میلیمتر درحوضچه بازدید استفاده می گردد.

حداقل عمق حوضچه 25/1 متر بوده و چاه بصورت نشان داده شده درشکل(4) پر می شود. سنگ نمک کوبیده شده و سرند شده با خاکه ذغال چوب یا کک سرند شده و خاک که بهتر است خاک رس باشد،به صورت نمک/ذغال چوب یا کک/ خاک با نسبت1/5/0/10 مخلوط شده و به تناوب یک لایه نمک ویک لایه ذغال چوب یا  کک در لایه‌هایی به ضخامت 15/0 متر در اطراف الکترود تا ارتفاع 5/1 متری از ته چاه پر شده و متراکم می شود (کوبیده می شود). بهتر است درحین عملیات پر کردن و کوبیدن لایه‌های بکار رفته آنها را برای بهتر متراکم شدن آبیاری کرد. بقیه چاه را با خاک سرند شده به ضخامت 15 سانتیمتر پر کرده و می‌کوبند.

برای اتصال لوله داخل چاه به لوله ارتباط دهنده به حوضچه از تبدیل 19 ×38 میلیمتری از جنس فولاد گالوانیزه گرم استفاده می شود.

تسمه مسی ارتباط دهنده با طول سه متر طبق شرایط آورده شده در بند 9-3 استفاده می شود. در شکل (4 )روش ایجاد سیستم زمین با الکترود لوله‌ای مشاهده می شود.

یادآوری: در شرایطی که از الکترود میله‌ای در چاه استفاده می شود باید مشخصات الکترود میله‌ای مطابق بند9-2 باشد.

 شکل 4- روش نصب سیستم اتصال زمین با الکترود میله‌ای (نوع لوله‌ای پرسی)

در کلیه شکلهای( 2 )الی( 4 )از جعبه آزمایش سیستم زمین که بر روی دیوار ساختمان نصب     می شود، استفاده شده است.

مشخصات جعبه اتصال آزمون چاه ارت

جعبه اتصال آزمون ارتینگ متشکل از جعبه فلزی با درب به ابعاد 160*100*70 میلیمتر به انضمام صفحه فیبری با دو عدد پیچ و مهره خروسکی مسی یا برنجی و تیغه اتصال مسی خواهد بود. شکل(5) جزییات یک جعبه اتصال آزمون ارتینگ را نشان می دهد.

نصب جعبه اتصال آزمون ارتینگ

- برای تسهیل در امر آزمون اندازه گیری میزان مقاومت الکتریکی هر الکترود اتصال زمین به طور جداگانه، باید یک جعبه اتصال آزمون ارت برای هر الکترود اتصال زمین پیش بینی و نصب شود تا پس از نصب سیستم یا در زمان بهره برداری میزان مقاومت آن نسبت به جرم کلی زمین اندازه گیری و کنترل شود.(شکل(5))

- جعبه اتصال آزمون باید در رو ی سطح نزدیکترین  دیوار به الکترود مربوط و در ارتفاع حداقل 5/1متر از کف تمام شده زمین نصب و عبارت((هادی برقگیر))همراه با نشانه   به صورت دایمی بر روی آن حک شود.

- گرفتن هرگونه انشعاب از هادیهای اتصالی بین الکترود و جعبه اتصال آزمون به هیچ وجه جایز نبوده و کلیه انشعابات و تشکیل حلقه شبکه سیستم اتصال زمین1و مانند آن باید پس از حعبه اتصال آزمون انجام شود.

 

شکل 5- جعبه آزمایش سیستم اتصال زمین

روش ایجاد سیستم ارت توسط حفر چاه با استفاده ازالکترولیت خاک بنتونیت و الکترود میله‌ای

با بهره‌گیری از مزایای خاک بنتونیت به عنوان الکترولیت امکان دستیابی به یک سیستم اتصال زمین با کیفیت بالا وجود دارد.

برای این منظور چاهی با عمق حداقل 45/2 متر در زمین موردنظر کنده می شود و الکترود میله‌ای از جنس فولاد با پوشش روی یا مس استفاده می شود. حداقل قطر میله 12 میلیمتر باید باشد. اطراف الکترود را تا ارتفاع 2/0 متر از خاک بنتونیت پر کرده و می کوبند، بقیه چاه ارت را با خاک سرند شده    پر کرده و می کوبند.

تبصره : اگر از میله فولادی بدون پوشش روی یا مس استفاده گردد، حداقل قطر آن نباید از
16 میلیمتر کمتر باشد.

تبصره : اگر در منطقه‌ای شرایط خاک از نظر رطوبت مناسب باشد می‌توان عمق چاه ارت را تا 6/0 متر کاهش داد. شکل (6 )چنین چاهی را برای سیستم اتصال زمین با استفاده از خاک بنتونیت نشان می دهد.

 شکل 6- روش نصب تجهیزات سیستم اتصال زمین با استفاده از خاک بنتونیت

فیلم آموزش طراحی ارتینگ